Όλες οι υπηρεσίες

Το πένθος και η σημασία της ψυχολογικής υποστήριξης

Οι άνθρωποι ορίζουμε την ταυτότητα μας μέσω των διαπροσωπικών σχέσεων. Η διακοπή κάποιας σημαντικής για εμάς σχέσης οδηγεί σε αυτό που ονομάζουμε πένθος. Το πένθος λοιπόν είναι η φυσιολογική αντίδραση απέναντι στην απώλεια. Πενθούμε, στην ουσία θρηνούμε την απώλεια κάποιων αγαπημένων προσώπων και την διακοπή σημαντικών σχέσεων. Συνήθως, όσο πιο σημαντική είναι η απώλεια τόσο πιο έντονο είναι το πένθος.

Το πένθος περιλαμβάνει ένα ευρύ φάσμα τόσο συναισθημάτων όσο και αντιδράσεων όπως για παράδειγμα λύπη, θυμός, φόβος, απελπισία, ενοχές κ.α. Σημαντικό είναι να μην ξεχνάμε οτι ο κάθε άνθρωπος βιώνει με διαφορετικό τρόπο την απώλεια εμφανίζοντας διαφορετικά συναισθήματα και αντιδράσεις. Σύμφωνα με την ψυχίατρο Elisabeth Kübler-Ross, όταν βιώνουμε μια απώλεια συναντάμε τα 5 στάδια του πένθους. Τα οποία είναι ανθρώπινες αντιδράσεις που ενεργοποιούνται από τον ψυχικό πόνο σε όσους περνούν από την διαδικασία του θρήνου. Αυτό βέβαια δεν σημαίνει απαραίτητα ότι κάποιος πρέπει να περάσει από αυτά διαδοχικά ή ότι πρέπει να τα βιώσει όλα για να βγει από το πένθος του.

Ας ρίξουμε λοιπόν μια ματιά σε αυτά:

  • Άρνηση. Σε αυτό το στάδιο ο πενθούντας αρνείται να αποδεκτεί το γεγονός, βοηθώντας τον έτσι να μειώσει την ένταση της απώλειας.
  • Θυμός. Ο θυμός μπορεί να στραφεί όχι μόνο απέναντι στην οικογένεια και φίλους αλλά και σε ανώτερες δυνάμεις όπως είναι ο Θεός.
  • Διαπραγμάτευση. Στο στάδιο αυτό περιλαμβάνονται επίμονες σκέψεις σχετικά με το τι θα μπορούσε να έχει γίνει διαφορετικά. Οι σκέψεις αυτές συχνά έχουν ως αποτέλεσμα το άτομο να νιώθει ενοχές για αυτά που θα μπορούσε να έχει κάνει με διαφορετικό τρόπο.
  • Κατάθλιψη. Το στάδιο αυτό συμβαίνει όταν γίνει κατανοητό το μέγεθος της απώλειας. Το άτομο αποσύρεται από καθημερινές δραστηριότητες, δεν έχει όρεξη, παρατηρούνται προβλήματα στον ύπνο (αυπνία- υπερυπνία ), προβλήματα μνήμης-συγκέντρωσης κ.α.
  • Αποδοχή. Το άτομο αποδέχεται την νέα πραγματικότητα και μαθαίνει να ζει με αυτό.

Αυτό που παρατηρείται είναι μια εναλλαγή ανάμεσα στα στάδια όπου το άτομο έχει συχνές αλλαγές στην διάθεση του και ανάμεικτα συναισθήματα. Τα στάδια αυτά δεν αποτελούν μια αυστηρή διαδικασία που ενεργοποιείται σε όλους όσους θρηνούν και καλό θα ήταν να μην αναρωτιέται κάποιος σε ποιο στάδιο βρίσκεται ή αν θρηνεί με «σωστό» τρόπο.

Παρόλο που δεν υπάρχει τρόπος να μην βιώσουμε τα δυσάρεστα αυτά συναισθήματα υπάρχει τρόπος να τα διαχειριστούμε:

  • Εξωτερίκευσε τις σκέψεις και τα συναισθήματα σου. Μίλησε για το πως αισθάνεσαι στους γύρω σου. Ακόμα και αν δεν νιώθεις άνετα να μιλήσεις σε κάποιον φίλο, απευθύνσου σε κάποιον ειδικό
  • Φρόντισε τον εαυτό σου. Η ψυχική και σωματική υγεία είναι εξίσου σημαντικές στην διαχείριση της θλίψης. Αντιμετώπισε την θλίψη κάνοντας γυμναστική, καλό ύπνο και σωστή διατροφή.
  • Ζήτα βοήθεια. Είναι ιδιαίτερα σημαντικό όταν δεν μπορούμε να διαχειριστούμε την κατάσταση μόνοι μας και νιώθουμε ανήμποροι να ζητήσουμε βοήθεια από αγαπημένα πρόσωπα είτε από κάποιον ειδικό. Εξηγείστε τις πραγματικές σας ανάγκες και δεχτείτε την βοήθεια.

Συνοψίζοντας , σημαντικό είναι να κατανοήσουμε ότι αν το πένθος δεν λάβει την απαιτούμενη προσοχή και παραμείνει ανέκφραστο και ανεπεξέργαστο μπορεί να προκαλέσει πιο μόνιμες συνέπειες όπως είναι η κατάθλιψη , το άγχος , σωματικές διαταραχές, διαταραχές ύπνου κ.α.

Σε αυτή τη δύσκολη διαδρομή πρέπει να δώσουμε στον εαυτό μας τον απαιτούμενο χρόνο για να επεξεργαστεί τα καινούργια δεδομένα καθώς και χώρο για να εκφραστούν τα δυσάρεστα συναισθήματα. Ιδιαίτερα σημαντικό είναι να ενισχύσουμε την αυτοφροντίδα και να αναζητήσουμε στήριξη που χρειαζόμαστε είτε σε οικεία πρόσωπα είτε σε κάποιον ειδικό.

Πένθος & Παιδί

Συνήθως τα παιδιά έχουν μεγαλύτερη εξοικείωση με τον θάνατο απ´ ότι πιστεύουμε. Ο θάνατος υπάρχει μέσα στα παραμύθια, στα παιχνίδι και μέσα στην καθημερινότητα τους. Ωστόσο η διαχείριση του διαφέρει και εξαρτάται από πολλούς παράγοντες. Εκτός από την ηλικία , σημαντικό ρόλο στην κατανόηση της έννοιας του θανάτου παίζουν η νοητική και συναισθηματική κατάσταση του παιδιού, η προσωπικότητα, το περιβάλλον που ζει και τα προσωπικά του βιώματα σε σχέση με τον θάνατο. Σε αυτό το σημείο, αξίζει να σημειωθεί ότι τα παιδιά εκφράζουν τον θρήνο τους με έργα και λιγότερο με λόγια, για αυτό και δυσκολεύονται να ζητήσουν στήριξη. Μην διστάσετε λοιπόν να αναζητήσετε στήριξη και συμβουλή για το πως να βοηθήσετε τα παιδιά σας να διαχειριστούν καλύτερα την κατάσταση αυτή. Η συζήτηση με κάποιον ειδικό ψυχικής υγείας μπορεί να βοηθήσει το παιδί και την οικογένεια γενικότερα να προσαρμοστούν στη νέα αυτή κατάσταση.

Ζαφειράκη Άννα, Ψυχολόγος
email: [email protected]
Τηλέφωνο: 6982461405

Το Γραφείο μας διαθέτει έμπειρο προσωπικό ψυχολογικής υποστήριξης για τους πελάτες του

Για οποιαδήποτε περαιτέρω βοήθεια χρειαστείτε μη διστάσετε να επικοινωνήσετε μαζί μας τηλεφωνικώς  στο 28310 25825 ή ακόμη και να μας επισκεφθείτε στο γραφείο μας.

Υπηρεσίες ψυχολογικής υποστήριξης

Λωρίνα Γκαράνη, Ειδική Παιδαγωγός και συνεργάτες
email: [email protected]
Τηλέφωνο: 6982726654, 2831401289